Οδηγίες για ασθενείς με εμφυτεύσιμο βηματοδότη
Τώρα που έχετε ένα βηματοδότη καρδιάς, είναι φυσικό να θέλετε να γνωρίζετε περισσότερα για το πως λειτουργεί η καρδιά χωρίς ή/και με τον βηματοδότη, καθώς και τι είναι ο καρδιακός βηματοδότης.
Με το βηματοδότη...
Ζω φυσιολογικά.
Εσείς και ο βηματοδότης:
η έναρξη μιας καινούργιας ζωής.
Να συμβουλεύστε το γιατρό σας τακτικά.
Ρωτήστε τον για οτιδήποτε σας ανησυχεί και ακολουθήστε τις συμβουλές του.
Ενημερώστε τον εάν σκοπεύετε να ταξιδέψετε ή εάν μετακομίσετε, ώστε να μπορέσει να κανονίσει για τους προγραμματισμούς του βηματοδότη.
Ακολουθούν μερικές συχνές ερωτήσεις.
- Πως λειτουργεί η καρδιά;
- Καρδιακή διέγερση και γιατί είναι απαραίτητη;
- Πως είναι εμφυτευμένος ο βηματοδότης;
- Προφύλαξη από τον ηλεκτρισμό.
- Καθημερινότητα.
Πως λειτουργεί η καρδιά;
Λίγα λόγια για την ανατομία
Η καρδιά είναι ένας μυς ο οποίος είναι υπεύθυνος για την κυκλοφορία του αίματος. Κατανέμει το αίμα σε κάθε σημείο του σώματος μέσω ενός δικτύου αρτηριών και φλεβών, έτσι ώστε να τροφοδοτεί τους ιστούς με οξυγόνο και άλλες θρεπτικές ουσίες. Η καρδιά είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος από μια σφικτή γροθιά και ζυγίζει κατά μέσο όρο 300 γραμμάρια. Είναι ικανή να "χτυπάει" πάνω από 100.000 φορές την ημέρα (σε ρυθμούς περίπου 70 παλμών ανά λεπτό), διακινώντας πάνω από 8.000 λίτρα αίματος σε περίπου 19.000 χλμ. του κυκλοφοριακού συστήματος.
Η καρδιά διαιρείται σε τέσσερις κοιλότητες: δύο επάνω κοιλότητες που ονομάζονται κόλποι (δεξιός και αριστερός κόλπος) και δύο κάτω κοιλότητες που ονομάζονται κοιλίες (δεξιά και αριστερή κοιλία).
Το φλεβικό αίμα του σώματος καταλήγει στον δεξιό κόλπο μέσω δύο μεγάλων φλεβών, της άνω και κάτω κοίλης, που βρίσκονται αντίστοιχα στο άνω και κάτω τμήμα του δεξιού κόλπου. Από εκεί περνά στην δεξιά κοιλία και ωθείται προς την πνευμονική αρτηρία. Η πνευμονική αρτηρία μεταφέρει το αίμα στους πνεύμονες όπου οξυγονώνεται. Μετά, το οξυγονωμένο αίμα ρέει προς την αριστερή πλευρά της καρδιάς (στον αριστερό κόλπο και μετά στην αριστερή κοιλία) και στη συνέχεια διοχετεύεται προς τα διάφορα όργανα.
Εάν τοποθετήσετε το δάκτυλό σας στην εσωτερική πλευρά του καρπού σας θα αισθανθείτε τον παλμό σας ο οποίος ακολουθεί τις συστολές της καρδιάς.
Λιγα λόγια για τον ηλεκτρισμό
Η συστολή του καρδιακού μυ γίνεται αυτόματα και ερεθίζεται από μία ηλεκτρική ώθηση. Η ώθηση προκαλείται από μια συγκεκριμένη ομάδα κυττάρων που βρίσκονται στην αριστερή και δεξιά κοιλία.
Oταν υπάρχει διακοπή στην ηλεκτρική αγωγή, ο καρδιακός παλμός μπορεί να επιβραδυνθεί ή να γίνει ανώμαλος. Αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα, όπως λιποθυμία, ζάλη, αίσθηση κούρασης και εξάντλησης. Ισως χρειαστεί να διεξαχθούν διάφορες εξετάσεις, μερικές από τις οποίες ενδέχεται να τις έχετε πραγματοποιήσει, όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ), 24ωρη καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος (Holter), και έλεγχο του καρδιακού ρυθμού μέσω προσωρινών καθετήρων που προσωρινά τοποθετούνται στην καρδιά (ηλεκτροφυσιολογική μελέτη).
Oταν επιβεβαιωθεί δυσλειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος αγωγής, τότε συνήθως υπάρχει η ένδειξη για εμφύτευση μόνιμου καρδιακού βηματοδότη.
Ο τεχνητός μόνιμος καρδιακός βηματοδότης, με το ή τα ηλεκτρόδια που μόνιμα τοποθετούνται στην καρδιά, αποκαθιστά την αγωγή του ηλεκτρικού ερεθίσματος τεχνητά, αφού το φυσιολογικό καρδιακό σύστημα ηλεκτρικής αγωγής έχει υποστεί βλάβη.
Καρδιακή διέγερση και γιατί είναι απαραίτητη;
Σήμερα οι βηματοδότες είναι σαν μικρά κομπιούτερ των οποίων η δουλειά είναι να ελέγχουν τους φυσικούς παλμούς της καρδιάς σας. Εάν είναι απαραίτητο θα στείλουν εντολή για (επιπρόσθετη) διέγερση δημιουργώντας μια ηλεκτρική ώθηση η οποία καλύπτει την ανεπάρκεια της καρδιάς σας.
Το σύστημα τεχνητής βηματοδότησης περιλαμβάνει:
1) γεννήτρια παλμού ( ο βηματοδότης ίδιος)
Αποτελείται από ένα σύνθετο ηλεκτρονικό κύκλωμα που παρακολουθεί, αναλύει και καταγράφει κάθε καρδιακό χτύπο και εάν χρειαστεί, απελευθερώνει ανεπαίσθητα ερεθίσματα χαμηλής έντασης τα οποία ρυθμίζουν την δραστηριότητα της καρδιάς. Η πηγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μια μπαταρία λιθίου.
2) ένα ή δύο ηλεκτρόδια που τοποθετούνται στις δεξιές καρδιακές κοιλότητες
Τα οποία μεταφέρουν τις ηλεκτρικές ωθήσεις στην καρδιά. Τα ηλεκτρόδια είναι από λεπτό εύκαμπτο μονωμένο σύρμα και συνδέουν τον βηματοδότη με την καρδιακή κοιλότητα.
Η δυνατότητα της λειτουργίας "μνήμης" που είναι ενσωματωμένη στο ηλεκτρονικό κύκλωμα της γεννήτριας, παρέχει τη δυνατότητα συνεχούς καταγραφής της καρδιακής λειτουργίας. Από αυτή ο γιατρός σας θα μπορέσει να δει πώς συμπεριφέρθηκε η καρδιά σας και ο βηματοδότης σας από την τελευταία εξέτασή σας και θα μπορέσει να συλλέξει χρήσιμες πληροφορίες για τη συνέχιση της θεραπείας σας.
Είναι δυνατόν να 'επικοινωνήσουμε' με το βηματοδότη χρησιμοποιώντας μια συσκευή γνωστή ως 'προγραμματιστής'. Με αυτόν τον τρόπο οι εφαρμογές του βηματοδότη μπορούν να προσαρμοστούν ανώδυνα χωρίς να χρειστεί εγχείριση.
Eνας βηματοδότης μπορεί να λειτουργεί με έναν από τους ακόλουθους τρόπους:
Διέγερση μίας εξόδου (μονοεστιακός βηματοδότης):
Eνα ηλεκτρόδιο μπαίνει στον δεξιό κόλπο ή κοιλία.
Διέγερση δύο εξόδων (διπλοεστιακός βηματοδότης):
Eνα ηλεκτρόδιο μπαίνει στον δεξιό κόλπο και ένα ηλεκτρόδιο στην δεξιά κοιλία.
Συχνοεξαρτόμενη διέγερση (rate responsive):
Ο βηματοδότης διακρίνει ότι ασκείστε και δίνει εντολή για πιο συχνή ηλεκτρική διέγερση της καρδιάς, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καρδιακοί παλμοί, γεγονός που θα βοηθήσει τον οργανισμό να ανταπεξέλθει καλύτερα στις αυξημένες απαιτήσεις της άσκησης.
Ο γιατρός σας θα επιλέξει το καλύτερο βηματοδοτικό σύστημα για τις ανάγκες σας:
Ανάλογα με την πάθηση και την βαρύτητα βλάβης του καρδιακού συστήματος αγωγής του ηλεκτρικού ερεθίσματος, επιλέγεται και ο κατάλληλος τύπος τεχνητής καρδιακής βηματοδότησης. Το μόνιμο βηματοδοτικό σύστημα (γεννήτρια και ηλεκτρόδια) πριν τεθεί στην κυκλοφορία και χρησιμοποιηθεί, έχει υποβληθεί σε αυστηρές τεχνολογικές διαδικασίες ελέγχου που εξασφαλίζουν την πλήρη αξιοπιστία του συστήματος.
Πως είναι εμφυτευμένος ο βηματοδότης;
Η εμφύτευση του βηματοδότη είναι μια γρήγορη και απλή εγχείρηση. Γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα χειρουργείου με αυστηρές συνθήκες αποστείρωσης. Η εγχείρηση γίνεται με τοπική αναισθησία (συνηθέστερα) ή γενική αναισθησία (σπανιότερα και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις).
Αρχικά το ηλεκτρόδιο εισάγεται σε μια φλέβα στην περιοχή κάτω από το κόκαλο της κλείδας και προωθείται προς την σχετική καρδιακή κοιλότητα (κολπική ή κοιλιακή) χρησιμοποιώντας ραδιοσκοπικό έλεγχο. Ακολουθεί μια σειρά από ηλεκτρικές μετρήσεις που εκτελούνται για να επιβεβαιώσουν ότι το ηλεκτρόδιο είναι σωστά τοποθετημένο.
Τότε το ηλεκτρόδιο συνδέεται με τον μόνιμο καρδιακό βηματοδότη και τοποθετείται στο σώμα, συνήθως ακριβώς κάτω από την κλείδα. Ο γιατρός σας θα καθορίσει που θα εμφυτεύσει το βηματοδότη υπολογίζοντας το σχήμα του σώματός σας και τον τρόπο ζωής σας. Η τομή ράβεται και καλύπτεται με επίδεσμο.
Όταν η εμφύτευση ολοκληρωθεί θα είστε υπό παρακολούθηση.
Μετά από περίπου 8 με 10 ημέρες, αφαιρούνται τα ράμματα και ελέγχεται η ουλή.
O γιατρός σας, θα κανονίσει μαζί σας τα μελλοντικά check-ups.
Μετά την εμφύτευση
Oταν εμφυτευτεί ο βηματοδότης θα σας δοθεί μια ταυτότητα ότι έχετε βηματοδότη στην οποία υπάρχουν πληροφορίες για τους γιατρούς που σας παρακολουθούν και για τον τύπο βηματοδότη και ηλεκτροδίων που σας έχουν τοποθετηθεί.
Να έχετε πάντα την κάρτα μαζί σας: οι πληροφορίες που περιέχει είναι σημαντικές.
'Οταν θα έχετε αναρρώσει πλήρως από την εγχείρηση, θα επιστρέψετε στις φυσιολογικές καθημερινές σας δραστηριότητες. Εάν σας το επιτρέπει η υγεία σας, όλες οι δραστηριότητες της καθημερινής ζωής είναι δυνατές, ακόμα και η φυσική άσκηση και το σεξ.
Εάν έχετε οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα, επικοινωνήστε με το γιατρό σας το συντομότερο δυνατόν- μη περιμένετε μέχρι το επόμενο check-up.
Τακτικά ιατρικά check-ups
Να έχετε τακτικά ραντεβού με το γιατρό σας. Αυτές οι επισκέψεις είναι απαραίτητες για τον έλεγχο του βηματοδότη σας και για τις προσαρμογές του εάν αλλάξει η κατάστασή σας. Ο γιατρός σας θα είναι σε θέση να σας πει πότε θα χρειαστεί αντικατάσταση ο βηματοδότης σας. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε γι' αυτό, αφού οι μπαταρίες που χρησιμοποιούνται στους σύγχρονους βηματοδότες εξαντλούνται σταδιακά.
Οι περισσότερες ιατρικές θεραπείες δεν κάνουν κακό στους βηματοδότες. Ωστόσο, μερικές θεραπείες μπορεί να επηρεάσουν τη λειτουργία τους.
Εάν χρειαστεί να επισκεφθείτε κάποιο γιατρό, π.χ. οδοντίατρο, φυσιοθεραπευτή ή άλλον για θέματα υγείας, να τους λέτε πάντα ότι έχετε βηματοδότη, ακόμη κι αν ο λόγος επίσκεψής σας δεν είναι σχετικός.
Προφύλαξη από τον ηλεκτρισμό.
Οι βηματοδότες είναι ηλεκτρονικές συσκευές επομένως μερικοί εξοπλισμοί μπορούν προσωρινά να διαταράξουν την λειτουργία τους.
Μην αναστατωθείτε: δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος
Ο βηματοδότης σας είναι προστατευμένος από ηλεκτρική παρέμβαση από ηλεκτρικές οικιακές συσκευές και από εξοπλισμό γραφείου.
- ραδιόφωνα, μηχανήματα ήχου, compact disk, τηλεοράσεις, βίντεο και τηλεκοντρόλ.
- φούρνοι μικροκυμάτων, ηλεκτρικοί φούρνοι, τοστιέρες, μίξερ, ψυγεία.
- ηλεκτρικές σκούπες, πλυντήρια, στεγνωτήρια ηλεκτρικές κουβέρτες, θερμάστρες, ηλεκτρικές ξυριστικές μηχανές, στεγνωτήρες μαλλιών, ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες.
- αυτοκίνητα, μηχανές κουρέματος γκαζόν, καθαριστές χιονιού.
- κομπιούτερ, επεξεργαστές κειμένου, φωτοτυπικά, μηχανήματα φαξ, αλφαριθμητικοί τηλεφωνητές, φορητά ραδιοτηλέφωνα.
- ακουστικά βαρηκοϊας.
- ηλεκτρικά πρίζες και καλώδια.
Μερικές ηλεκτρικές συσκευές μπορεί να επηρεάσουν τους βηματοδότες.Εάν αισθανθείτε κάτι ασυνήθιστο, όπως ζαλάδα ή ίλιγγο όταν βρίσκεστε κοντά σε κάποια από τις ακόλουθες συσκευές, απομακρυνθείτε αμέσως και ενημερώστε το γιατρό σας για το περιστατικό.
Προσέξτε: κρατηθείτε σε απόσταση
- τηλεοράσεις, ραδιόφωνα και σταθμούς μετάδοσης ραντάρ.
- κινητά τηλέφωνα: κρατήστε τα σε απόσταση τουλάχιστον 30 εκατ. από τον εμφυτευόμενο βηματοδότη. Ωστόσο, τα οικιακά φορητά τηλέφωνα δεν παρουσιάζουν κανένα κίνδυνο.
- πύλες ελέγχου αεροδρομίου, ανιχνευτές όπλων.
- ρολά προστασίας κατά των κλεφτών στα καταστήματα: δεν είναι επικίνδυνα να τα διασχίσετε, παρόλα αυτά η συνεχής διάσχιση και παρατεταμένη έκθεση θα πρέπει να αποφεύγεται.
- ελαττωματικές ηλεκτρικές συσκεύες (βραχυκυλώματα).
- ηλεκτρικά μάτια κουζίνας μπορούν να διαταράξουν τη λειτουργία μερικών μοντέλων βηματοδοτών.
- υψηλή ηλεκτρική τάση ή μαγνητικές βιομηχανικές συσκευές.
- μετασχηματιστές υψηλής τάσης.
Τα ακόλουθα πρέπει να αποφεύγονται:
- ηλεκτροσυγκόλλση.
- συκευές που περιλαμβάνουν ισχυρούς μαγνήτες.
- συσκευές που στέλνουν ηλεκτρισμό στο σώμα.
Αυτές οι λίστες δεν εξαντλούν όλες τις περιπτώσεις. Εάν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία, ρωτήστε το γιατρό σας.
Καθημερινότητα.
Φαγητό και ποτό
(συμπεριλαμβανομένου και του αλκοόλ) Δεν υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με το βηματοδότη
Αθλητισμός
Δεν υπάρχουν περιορισμοί εάν το επιτρέπει η υγεία σας και αν ο γιατρός σας συμφωνεί. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να αποφεύγονται χτυπήματα στο σημείο του βηματοδότη, καθώς και εκτεταμένη έκθεση του σημείου εμφύτευσης στον ήλιο.
Οδήγηση
Κανένας περιορισμός. Ωστόσο, κρατηθείτε μακριά από το σύστημα ανάφλεξης και αποφύγετε να ακουμπήσετε την μηχανή του αυτοκινήτου.
Δεν υπάρχει κίνδυνος στην χρήση των ζωνών ασφαλείας
Ταξίδια
Δεν υπάρχουν περιορισμοί. Ωστόσο, επειδή οι πύλες ασφαλείας των αεροδρομίων μπορεί να επηρεάσουν τον βηματοδότη, πρέπει να παρουσιάσετε την ταυτότητα ατόμου με βηματοδότη στις αρχές από πριν.
Εργασία
Δεν υπάρχουν περιορισμοί υπό τον όρο ότι ακολουθείτε τις συστάσεις που σας δίνονται εδώ. Εάν ο χώρος εργασίας σας περιέχει πολλές ηλεκτρικές συσκευές, ή εάν η εργασία σας περιλαμβάνει πολλή σωματική κόπωση, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.